.jpg)
ကမာၻေပၚရွိ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ား၏ စုစုေပါင္းအေရအတြက္မွာ ၅၀ ေက်ာ္ခန္႔ရွိသည္။ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားလႊတ္တင္ရန္အတြက္ တည္ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွစတင္၍ ၿဂိဳဟ္တုေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ကိုကမာၻတစ္၀န္းရွိ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားမွ လႊတ္တင္ခဲ့ၾကသည္။ ကမာၻေပၚ၌ ပစ္လႊတ္မႈအမ်ားဆံုးျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ နာမည္ေက်ာ္ၾကားသည့္ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားမွာ Cape Canaveral ၊ Vandenberg ၊ Baikonur ၊ Plesetsk ၊ Kourou ၊ Tanegashima ၊ Jiuquan ၊ Xichang ႏွင့္ Sriharikota တို႔ျဖစ္သည္။
Baikonur ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၄၅.၆ ဒီဂရီ ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၆၃.၄ ဒီဂရီ )
၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၄ ရက္ ေန႔တြင္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တု Sputnik 1 ကို Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ R 7 ဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ခဲ့သည္။ Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ အေရးပါဆံုးေသာ စခန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္တည္ေဆာက္ခဲ့၍ Baiknour ၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေတာင္ဖက္ မိုင္၂၃၀ အကြာတြင္ တည္ရွိသည္။ Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ဆိုဗီယက္ၿပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ခဲ့ေသာ ကာဇက္စတန္ႏိုင္ငံအတြင္း၌ တည္ရွိေန၍ ယခုကာလတိုင္ အသံုးျပဳေနဆဲ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ အႀကီးစားပစ္လႊတ္စင္ ၉ ခုႏွင့္ ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ေပါင္း ၁၅ ခုေက်ာ္ပါ၀င္သည္။ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ လူလိုက္ပါေသာ အာကာသစီမံကိန္းမ်ား၊ လသို႔ပစ္လႊတ္သည့္ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ အျခားၿဂိဳဟ္မ်ားသို႔ ပစ္လႊတ္သည့္ အာကာသယာဥ္မ်ားကို အဆိုပါ လႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အာကာသအတြင္းသို႔ ပထမဦးဆံုးေရာက္ရွိခဲ့သည္ လူသားျဖစ္ေသာ ယူရီဂါဂါရင္ လုိက္ပါေမာင္းႏွင္သည့္ ေဗာ့စေတာ့ အာကာသယာဥ္ကို အဆိုပါလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့သည္။
Cape Canaveral ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၂၈.၅ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၈၁ ဒီဂရီ )
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ထိပ္တန္းဒံုးပ်ံ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၊ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္၌ တည္ရွိသည္။ စခန္းတြင္ ကေနဒီအာကာသစင္တာႏွင့္ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္မႈမ်ား လြန္းပ်ံယာဥ္မ်ား ၊ ၿဂိဳဟ္တုမ်ား၏ သြားလာမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ mission control center တို႔ပါရွိသည္။ ဧကေလးေသာင္းေက်ာ္ က်ယ္၀န္းၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုျဖစ္သည့္ Explorer 1 ၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ လေပၚသို႔လူသားမ်ား ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ ခရီးစဥ္ျဖစ္သည့္ Apollo 11 အာကာသယာဥ္တို႔ကို လႊတ္တင္ခဲ့ေသာ စခန္းျဖစ္သည္။ ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ႀကီး ( ၆ ) ခုအပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ ေလးဆယ္ေက်ာ္ တည္ရွိသည္။ ထိုစခန္းသည္ အာကာသထိန္းခ်ဳပ္ေရးစခန္း ( ၃ )ခု ၏ ကြန္ယက္ေအာက္တြင္ တည္ရွိၿပီး အေ႔ရွဘက္၌ ပင္လယ္ရွိျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးအားသာခ်က္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါစခန္းမွေန၍ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းသို႔ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။
Vandanberg ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၄.၄ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၂၀.၃၅ ဒီဂရီ)
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ၊ လြမ္ပတ္ၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ၁၂ မိုင္အကြာႏွင့္ ေလာ့အိန္ဂ်ယ္လိစ္ ၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၁၅၀ မိုင္အကြာ၌ တည္ရွိသည္။ အဆိုပါ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းတြင္ ပစ္လႊတ္စင္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ တည္ရွိၿပီး စစ္ဖက္ဆိုင္ရာၿဂိဳဟ္တုမ်ားႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရးၿဂိဳဟ္တုမ်ားကိုသာ သီးသန္႔ပစ္လႊတ္ေနေသာ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းတြင္ လွည့္ပတ္သည့္ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကိုလည္း အဆိုပါပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမွ လႊတ္တင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အေမရိကန္အစိုးရ၏ တိုက္ခ်င္းပစ္ဒံုးပ်ံမ်ားကို စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္ေနေသာ ေနရာတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။
Kourou ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၅.၂ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၅၂.၈ ဒီဂရီ )
၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ ဥေရာပ အာကာသေအဂ်င္စီမွ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ၊ ျပင္သစ္ဂီယာနာ ႏိုင္ငံ၌ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုကို တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အီေကြတာႏွင့္ နီးကပ္စြာတည္ရွိၿပီး မည္သည့္ပတ္လမ္းကိုမဆို အလြယ္တကူ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ လက္ရွိပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမ်ားအနက္ အေကာင္းဆံုးဟု ေခၚဆိုႏိုင္သည္။ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ ၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဥေရာပ အာကာသေအဂ်င္စီ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တု CAT ကို Ariane လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သို႔ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ဥေရာပအာကာသေအဂ်င္စီကို အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ သတၱမေျမာက္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ျဖစ္လာေစခဲ့သည္။
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံသည္ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုျဖစ္ေသာ Mao -1 ၿဂိဳဟ္တုကို Long March 1 လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံျဖင့္ လႊတ္တင္ခဲ့ၿပီး ပဥၥမေျမာက္ၿဂိဳဟ္တုလႊတ္တင္ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။
Jiuquan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၄၀.၆ ဒီဂရီ ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၉၉.၉ ဒီဂရီ)
Jiuquan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ တရုတ္-မြန္ဂိုလီးယားနယ္စပ္ ၊ ဂိုဘီ သဲကႏၱာရအတြင္းရွိ က်ိဳးကြမ္းၿမိဳ႕၌ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္မွ မိုင္တစ္ေထာင္ခန္႔ကြာေ၀းသည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္ေရးစခန္း တစ္ခုၿဖစ္ၿပီး မီတာ ၅၀ ျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္မ်ားကို တည္ေဆာက္ထားသည္။ Long March ဒံုးပ်ံမ်ားျဖင့္ ေလထုတိုင္းတာေရး ၿဂိဳဟ္တုမ်ားႏွင့္ မိုးေလ၀သၿဂိဳဟ္တုမ်ားကို ပစ္လႊတ္ေနေသာစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ အာကာသယာဥ္မႈး ယန္လီေ၀ လိုက္ပါေသာ Shenzhou 5 အာကာသယာဥ္ကို Long March-2F ဒံုးပ်ံျဖင့္ အဆိုပါပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမွ လႊတ္တင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ လူသား ပို႔ေဆာင္ေပးႏိုင္ေသာ တတိယေျမာက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။
Xichang ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၂၈.၂၅ ဒီဂရီ ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၀၂ ဒီဂရီ)
တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ၏ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္း ( ၃ ) ခုအနက္ အႀကီးဆံုးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အျခားစခန္းႏွစ္ခုထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ တည္ေနရာတြင္ တည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ပတ္လမ္းအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုကိုေခ်ာေမာစြာ ပစ္လႊတ္ႏိုင္သည္။ ၇၆ မီတာျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္ႏွစ္ခု ပါ၀င္၍ လက္ရွိတရုတ္ႏိုင္ငံ၏ Long March ဒံုးပ်ံမ်ားကို ပစ္လႊတ္ေနေသာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၄ ခုႏွစ္၌ ပထမဦးဆံုးေသာ ဒံုးပ်ံကိုပစ္လႊတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ လူဦးေရထူထပ္ေသာ ေနရာမ်ားကို ျဖတ္သန္းပစ္လႊတ္ရျခင္းသည္ အဆိုပါစခန္း၏ အႀကီးမားဆံုး အားနည္းခ်က္ျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၌ ပ်က္က်ခဲ့ေသာ Long March-3 ဒံုးပ်ံေၾကာင့္ ၆ ေယာက္ေသဆံုးၿပီး ၅၇ ေယာက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္လည္း Long March-2E ဒံုးပ်ံေပါက္ကြဲခဲ့သည့္အတြက္ ၆ ေယာက္ေသဆံုး၍ ၂၃ ေယာက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။
Taiyuan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၇.၅ ဒီဂရီ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၁၂.၆ ဒီဂရီ)
Taiyuan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ၀ူဇီၿပည္နယ္၌ တည္ရွိၿပီး ေထာက္လွမ္းေရးၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးၿဂိဳဟ္တု မ်ားကဲ့သို႔ေသာ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းၿဂိဳဟ္တုမ်ား ပစ္လႊတ္ရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ Iridium Constellation ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကို ပစ္လႊတ္ခဲ့ေသာ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။
Sriharikota Island ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၁၃.၉ ဒီဂရီ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၈၀.၄ ဒီဂရီ)
၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၈ရက္ေန႔တြင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုကုိ Sriharikota ကၽြန္းေပၚရွိ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး အာကာသထဲသုိ႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ အဌမေျမာက္ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အဆုိပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံအေရွ႕ပုိင္းကမ္းေျခရွိ မဒရပ္ၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ကီလုိမီတာ ၁၀၀ အကြာ Sriharikota ကၽြန္းေပၚ၌ တည္ရွိသည္။ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ဧက ၁၄၅၀၀ က်ယ္၀န္းၿပီး သစ္ေတာမ်ား ထူထပ္ေသာေနရာ ျဖစ္သည္။ မီတာ ၄၀ ျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္တစ္ခုပါရွိၿပီး တန္ ၆၀၀ ေလးေသာ ပစ္လႊတ္စင္တစ္ခုလည္း ပါရွိသည္။
ကာဂုိရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၁.၂ ဒီဂရီ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၃၁.၁ ဒီဂရီ)
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ အုိဆုမိ ဟုအမည္ရေသာ ၿဂိဳဟ္တုကုိ Lumbda ဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္ႏုိင္ငံည္ အာကာသထဲသုိ႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏုိင္ေသာ စတုတၳေျမာက္ႏုိင္ငံတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အဆုိပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ က်ဴရႈကၽြန္းေပၚတြင္ တည္ရွိၿပီး မူလက မုိးေလ၀သၿဂိဳဟ္တုမ်ားကုိ ပစ္လႊတ္ရန္ရည္ရြယ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ အာကာသယာဥ္မ်ားကုိပါ ပစ္လႊတ္ႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ ပထမဆံုးၿဂိဳဟ္တုေျခာက္ခုကုိ ကာဂုိရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခ်ိန္ထိၿဂိဳဟ္တုေပါင္း ႏွစ္ဒါဇင္ေက်ာ္ကုိ ပစ္လႊတ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
တန္ဂါရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတီၱတြဒ္ ၃၀.၄ ဒီဂရီ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၃၁ ဒီဂရီ)
ဂ်ပန္အာကာသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီ၏ ရံုးစုိက္ရာေနရာျဖစ္ၿပီး တုိက်ိဳၿမိဳ႕မွ မုိင္ေပါင္း ၆၅၀ ကြာေ၀းေသာ တန္ဂါရွီးမားကၽြန္းေပၚ၌ တည္ရွိသည္။ ထုိစခန္းမွ အဓိကအားျဖင့္ ေလာင္စာခဲသံုးႏွင့္ ေလာင္စာရည္သံုး ဒံုးပ်ံမ်ားကုိ စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္လ်က္ရွိသည္။
အထက္ပါ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားအျပင္ ကမာၻတစ္၀န္း၌ အျခားပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမ်ားလည္း တည္ရွိသည္။ ယင္းတို႔အတြင္းမွ အခ်ိဳ႕သည္ ႏိုင္ငံပိုင္စခန္းမ်ားျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႕သည္ NASA ႏွင့္ ဥေရာပအာကာသ ေအဂ်င္စီ၏ စခန္းမ်ားျဖစ္သည္။ NASA ၏ Tran-Atlantic landing အတြက္ စပိန္၊ ဆီနီေဂါႏွင့္ ေမာ္ရိုကိုႏိုင္ငံတို႔တြင္ စခန္း( ၃ )ခုတည္ေဆာက္ထားသည္။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ အစၥေရးႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ န၀မေျမာက္ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္လည္း အီရတ္ႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ ဆယ္ႏိုင္ငံေျမာက္ႏိုင္ငံျဖစ္လာသည္။ အီတလီႏိုင္ငံ ၊ ဆမ္မာရီ ကြ်န္းအနီး၌ရွိေသာ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ ေရျပင္ေပၚ၌ တည္ေဆာက္ထားေသာ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။
Source: 9SpaceStudy
Baikonur ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၄၅.၆ ဒီဂရီ ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၆၃.၄ ဒီဂရီ )
၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၄ ရက္ ေန႔တြင္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တု Sputnik 1 ကို Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ R 7 ဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ခဲ့သည္။ Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ အေရးပါဆံုးေသာ စခန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္တည္ေဆာက္ခဲ့၍ Baiknour ၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေတာင္ဖက္ မိုင္၂၃၀ အကြာတြင္ တည္ရွိသည္။ Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ဆိုဗီယက္ၿပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ခဲ့ေသာ ကာဇက္စတန္ႏိုင္ငံအတြင္း၌ တည္ရွိေန၍ ယခုကာလတိုင္ အသံုးျပဳေနဆဲ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ အႀကီးစားပစ္လႊတ္စင္ ၉ ခုႏွင့္ ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ေပါင္း ၁၅ ခုေက်ာ္ပါ၀င္သည္။ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ လူလိုက္ပါေသာ အာကာသစီမံကိန္းမ်ား၊ လသို႔ပစ္လႊတ္သည့္ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ အျခားၿဂိဳဟ္မ်ားသို႔ ပစ္လႊတ္သည့္ အာကာသယာဥ္မ်ားကို အဆိုပါ လႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အာကာသအတြင္းသို႔ ပထမဦးဆံုးေရာက္ရွိခဲ့သည္ လူသားျဖစ္ေသာ ယူရီဂါဂါရင္ လုိက္ပါေမာင္းႏွင္သည့္ ေဗာ့စေတာ့ အာကာသယာဥ္ကို အဆိုပါလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့သည္။
Cape Canaveral ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၂၈.၅ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၈၁ ဒီဂရီ )
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ထိပ္တန္းဒံုးပ်ံ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၊ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္၌ တည္ရွိသည္။ စခန္းတြင္ ကေနဒီအာကာသစင္တာႏွင့္ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္မႈမ်ား လြန္းပ်ံယာဥ္မ်ား ၊ ၿဂိဳဟ္တုမ်ား၏ သြားလာမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ mission control center တို႔ပါရွိသည္။ ဧကေလးေသာင္းေက်ာ္ က်ယ္၀န္းၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုျဖစ္သည့္ Explorer 1 ၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ လေပၚသို႔လူသားမ်ား ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ ခရီးစဥ္ျဖစ္သည့္ Apollo 11 အာကာသယာဥ္တို႔ကို လႊတ္တင္ခဲ့ေသာ စခန္းျဖစ္သည္။ ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ႀကီး ( ၆ ) ခုအပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ ေလးဆယ္ေက်ာ္ တည္ရွိသည္။ ထိုစခန္းသည္ အာကာသထိန္းခ်ဳပ္ေရးစခန္း ( ၃ )ခု ၏ ကြန္ယက္ေအာက္တြင္ တည္ရွိၿပီး အေ႔ရွဘက္၌ ပင္လယ္ရွိျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးအားသာခ်က္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါစခန္းမွေန၍ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းသို႔ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။
Vandanberg ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၄.၄ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၂၀.၃၅ ဒီဂရီ)
အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ၊ လြမ္ပတ္ၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ၁၂ မိုင္အကြာႏွင့္ ေလာ့အိန္ဂ်ယ္လိစ္ ၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၁၅၀ မိုင္အကြာ၌ တည္ရွိသည္။ အဆိုပါ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းတြင္ ပစ္လႊတ္စင္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ တည္ရွိၿပီး စစ္ဖက္ဆိုင္ရာၿဂိဳဟ္တုမ်ားႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရးၿဂိဳဟ္တုမ်ားကိုသာ သီးသန္႔ပစ္လႊတ္ေနေသာ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းတြင္ လွည့္ပတ္သည့္ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကိုလည္း အဆိုပါပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမွ လႊတ္တင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အေမရိကန္အစိုးရ၏ တိုက္ခ်င္းပစ္ဒံုးပ်ံမ်ားကို စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္ေနေသာ ေနရာတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။
Kourou ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၅.၂ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၅၂.၈ ဒီဂရီ )
၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ ဥေရာပ အာကာသေအဂ်င္စီမွ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ၊ ျပင္သစ္ဂီယာနာ ႏိုင္ငံ၌ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုကို တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အီေကြတာႏွင့္ နီးကပ္စြာတည္ရွိၿပီး မည္သည့္ပတ္လမ္းကိုမဆို အလြယ္တကူ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ လက္ရွိပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမ်ားအနက္ အေကာင္းဆံုးဟု ေခၚဆိုႏိုင္သည္။ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ ၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဥေရာပ အာကာသေအဂ်င္စီ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တု CAT ကို Ariane လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သို႔ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ဥေရာပအာကာသေအဂ်င္စီကို အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ သတၱမေျမာက္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ျဖစ္လာေစခဲ့သည္။
တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ား
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံသည္ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုျဖစ္ေသာ Mao -1 ၿဂိဳဟ္တုကို Long March 1 လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံျဖင့္ လႊတ္တင္ခဲ့ၿပီး ပဥၥမေျမာက္ၿဂိဳဟ္တုလႊတ္တင္ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။
Jiuquan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၄၀.၆ ဒီဂရီ ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၉၉.၉ ဒီဂရီ)
Jiuquan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ တရုတ္-မြန္ဂိုလီးယားနယ္စပ္ ၊ ဂိုဘီ သဲကႏၱာရအတြင္းရွိ က်ိဳးကြမ္းၿမိဳ႕၌ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္မွ မိုင္တစ္ေထာင္ခန္႔ကြာေ၀းသည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္ေရးစခန္း တစ္ခုၿဖစ္ၿပီး မီတာ ၅၀ ျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္မ်ားကို တည္ေဆာက္ထားသည္။ Long March ဒံုးပ်ံမ်ားျဖင့္ ေလထုတိုင္းတာေရး ၿဂိဳဟ္တုမ်ားႏွင့္ မိုးေလ၀သၿဂိဳဟ္တုမ်ားကို ပစ္လႊတ္ေနေသာစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ အာကာသယာဥ္မႈး ယန္လီေ၀ လိုက္ပါေသာ Shenzhou 5 အာကာသယာဥ္ကို Long March-2F ဒံုးပ်ံျဖင့္ အဆိုပါပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမွ လႊတ္တင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ လူသား ပို႔ေဆာင္ေပးႏိုင္ေသာ တတိယေျမာက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။
Xichang ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၂၈.၂၅ ဒီဂရီ ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၀၂ ဒီဂရီ)
တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ၏ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္း ( ၃ ) ခုအနက္ အႀကီးဆံုးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အျခားစခန္းႏွစ္ခုထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ တည္ေနရာတြင္ တည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ပတ္လမ္းအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုကိုေခ်ာေမာစြာ ပစ္လႊတ္ႏိုင္သည္။ ၇၆ မီတာျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္ႏွစ္ခု ပါ၀င္၍ လက္ရွိတရုတ္ႏိုင္ငံ၏ Long March ဒံုးပ်ံမ်ားကို ပစ္လႊတ္ေနေသာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၄ ခုႏွစ္၌ ပထမဦးဆံုးေသာ ဒံုးပ်ံကိုပစ္လႊတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ လူဦးေရထူထပ္ေသာ ေနရာမ်ားကို ျဖတ္သန္းပစ္လႊတ္ရျခင္းသည္ အဆိုပါစခန္း၏ အႀကီးမားဆံုး အားနည္းခ်က္ျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၌ ပ်က္က်ခဲ့ေသာ Long March-3 ဒံုးပ်ံေၾကာင့္ ၆ ေယာက္ေသဆံုးၿပီး ၅၇ ေယာက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္လည္း Long March-2E ဒံုးပ်ံေပါက္ကြဲခဲ့သည့္အတြက္ ၆ ေယာက္ေသဆံုး၍ ၂၃ ေယာက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။
Taiyuan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၇.၅ ဒီဂရီ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၁၂.၆ ဒီဂရီ)
Taiyuan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ၀ူဇီၿပည္နယ္၌ တည္ရွိၿပီး ေထာက္လွမ္းေရးၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးၿဂိဳဟ္တု မ်ားကဲ့သို႔ေသာ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းၿဂိဳဟ္တုမ်ား ပစ္လႊတ္ရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ Iridium Constellation ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကို ပစ္လႊတ္ခဲ့ေသာ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။
Sriharikota Island ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၁၃.၉ ဒီဂရီ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၈၀.၄ ဒီဂရီ)
၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၈ရက္ေန႔တြင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုကုိ Sriharikota ကၽြန္းေပၚရွိ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး အာကာသထဲသုိ႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ အဌမေျမာက္ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အဆုိပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံအေရွ႕ပုိင္းကမ္းေျခရွိ မဒရပ္ၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ကီလုိမီတာ ၁၀၀ အကြာ Sriharikota ကၽြန္းေပၚ၌ တည္ရွိသည္။ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ဧက ၁၄၅၀၀ က်ယ္၀န္းၿပီး သစ္ေတာမ်ား ထူထပ္ေသာေနရာ ျဖစ္သည္။ မီတာ ၄၀ ျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္တစ္ခုပါရွိၿပီး တန္ ၆၀၀ ေလးေသာ ပစ္လႊတ္စင္တစ္ခုလည္း ပါရွိသည္။
ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ား
ကာဂုိရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၁.၂ ဒီဂရီ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၃၁.၁ ဒီဂရီ)
၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ အုိဆုမိ ဟုအမည္ရေသာ ၿဂိဳဟ္တုကုိ Lumbda ဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္ႏုိင္ငံည္ အာကာသထဲသုိ႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏုိင္ေသာ စတုတၳေျမာက္ႏုိင္ငံတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အဆုိပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ က်ဴရႈကၽြန္းေပၚတြင္ တည္ရွိၿပီး မူလက မုိးေလ၀သၿဂိဳဟ္တုမ်ားကုိ ပစ္လႊတ္ရန္ရည္ရြယ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ အာကာသယာဥ္မ်ားကုိပါ ပစ္လႊတ္ႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ ပထမဆံုးၿဂိဳဟ္တုေျခာက္ခုကုိ ကာဂုိရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခ်ိန္ထိၿဂိဳဟ္တုေပါင္း ႏွစ္ဒါဇင္ေက်ာ္ကုိ ပစ္လႊတ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
တန္ဂါရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတီၱတြဒ္ ၃၀.၄ ဒီဂရီ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၃၁ ဒီဂရီ)
ဂ်ပန္အာကာသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီ၏ ရံုးစုိက္ရာေနရာျဖစ္ၿပီး တုိက်ိဳၿမိဳ႕မွ မုိင္ေပါင္း ၆၅၀ ကြာေ၀းေသာ တန္ဂါရွီးမားကၽြန္းေပၚ၌ တည္ရွိသည္။ ထုိစခန္းမွ အဓိကအားျဖင့္ ေလာင္စာခဲသံုးႏွင့္ ေလာင္စာရည္သံုး ဒံုးပ်ံမ်ားကုိ စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္လ်က္ရွိသည္။
အျခားဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ား
အထက္ပါ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားအျပင္ ကမာၻတစ္၀န္း၌ အျခားပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမ်ားလည္း တည္ရွိသည္။ ယင္းတို႔အတြင္းမွ အခ်ိဳ႕သည္ ႏိုင္ငံပိုင္စခန္းမ်ားျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႕သည္ NASA ႏွင့္ ဥေရာပအာကာသ ေအဂ်င္စီ၏ စခန္းမ်ားျဖစ္သည္။ NASA ၏ Tran-Atlantic landing အတြက္ စပိန္၊ ဆီနီေဂါႏွင့္ ေမာ္ရိုကိုႏိုင္ငံတို႔တြင္ စခန္း( ၃ )ခုတည္ေဆာက္ထားသည္။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ အစၥေရးႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ န၀မေျမာက္ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္လည္း အီရတ္ႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ ဆယ္ႏိုင္ငံေျမာက္ႏိုင္ငံျဖစ္လာသည္။ အီတလီႏိုင္ငံ ၊ ဆမ္မာရီ ကြ်န္းအနီး၌ရွိေသာ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ ေရျပင္ေပၚ၌ တည္ေဆာက္ထားေသာ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။
Source: 9SpaceStudy
0 comments:
Post a Comment