Powered by Blogger.
RSS

Space Shuttle

အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ (Space Shuttle) သည္ လူလုိက္ပါေသာ အာကာသ mission မ်ားအတြက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသား ေလေၾကာင္းႏွင့္ အာကာသဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအဖဲြ႕ (National Aeronautics and Space Administration – NASA) မွ ပုိင္ဆုိင္ေသာ ျပန္လည္အသံုးျပဳႏုိင္သည့္ စနစ္ပါရွိေသာ အာကာသယာဥ္ (reusable launch system and orbital spacecraft) ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ အာကာသပုိ႕ေဆာင္ေရးစနစ္ (Space Transportation System) ဟူ၍လည္းေခၚဆုိသည္။ ထုိစနစ္ကုိ ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္မႈ (rocket launch) ၊ ပတ္လမ္းဆုိ္င္ရာ အာကာသယာဥ္ (orbital spacecraft) ႏွင့္ ျပန္လည္၀င္ေရာက္ႏုိင္သည့္ အာကာသယာဥ္ (re-entry spaceplane) စသည္တုိ႔ျဖင့္ ဖဲြ႕စည္းထားသည္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္တြင္ စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္မႈ ေလးႀကိမ္ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ အစပုိင္းတြင္ စတင္ပစ္လႊတ္ခဲ့သည္။ အဆုိပါ အာကာသပုိ႔ေဆာင္ေရးစနစ္ (STS) ကုိ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၌ပစ္လႊတ္မႈ ၁၃၅ ႀကိမ္ ၿပီးေျမာက္လွ်င္ ရပ္ဆုိင္းမည္ဟု အစီအစဥ္ျပဳလုပ္ထားသည္။ ၿဂိဳဟ္တုေပါင္းမ်ားစြာႏွင့္ ၿဂိဳဟ္သြားအာကာသယာဥ္မ်ားစြာ တုိ႔ကုိ ပုိ႔ေဆာင္လႊတ္တင္ေပးႏုိင္ခဲ့သည္။ အာကာသသိပၸံ သုေတသနစမ္းသပ္မႈမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာ အာကာသစခန္းတည္ေဆာက္မႈမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။

NASA ၊ US ကာကြယ္ေရးဌာန ၊ ဥေရာပအာကာသေအဂ်င္စီ ၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ ႏွင့္ ဂ်ာမနီႏိုင္ငံတုိ႔အတြက္ အာကာသပတ္လမ္းအတြင္း လွည့္ပတ္ေနေသာ mission မ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ အသံုးျပဳခဲ့သည္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွ STS ႏွင့္ လြန္းပ်ံယာဥ္ operation မ်ားအတြက္ အကုန္အက်ခံခဲ့သည္။ ယခင္အေနာက္ ဂ်ာမနီမွ Spacelab D1 အတြက္ အကုန္အက်ခံခဲ့ၿပီး လက္ရွိ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံမွ Spacelab D2 အတြက္ အကုန္အက်ခံခဲ့သည္။ အာကာသသိပၸံ သုေတသန ဓာတ္ခဲြခန္းျဖစ္ေသာ SL-J အတြက္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္း အကုန္အက်ခံခဲ့သည္။

အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္တြင္ လိေမၼာ္ရင့္ေရာင္ရွိေသာ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္ (External Tank – ET) ၊ အျဖဴေရာင္ရွိေသာ ေလာင္စာခဲသံုးတြန္းကန္ ဒံုးပ်ံ ႏွစ္ခု (Solid Rocket Booster – SRB) ၊ အာကာသယာဥ္မႈးမ်ားႏွင့္ payload တုိ႔ပါ၀င္ေသာ ပတ္လမ္းအတြင္း ၀င္ေရာက္သည့္ အာကာသယာဥ္ (Orbiter Vehicle – OV) တုိ႔ပါ၀င္သည္။ STS စနစ္တြင္ ပါရွိေသာ Single-stage Payload Assist Module ႏွင့္ Two-stage Inertial Upper Stage တုိ႔ျဖင့္ အျမင့္ေပ ပုိမုိျမင့္မားေသာ ပတ္လမ္းမ်ား အတြင္းသုိ႔ payload မ်ားကုိ ပုိ႔ေဆာင္ႏုိင္သည္။ Vehicle Assembly Building ထဲ၌ အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ တပ္ဆင္၍ explosive bolt ရွစ္ခု ပါရွိေသာ ေရြ႕လ်ားႏိုင္သည့္ ပစ္လႊတ္စင္ (mobile launch platform) တြင္ တပ္ဆင္သည္။ အဆိုပါ explosive bolt မ်ားသည္ ပစ္လႊတ္မႈ စတင္ခ်ိန္တြင္ ေလာင္စာခဲသံုးတြန္းကန္ ဒံုးပ်ံမ်ား (SRBs) စတင္ အလုပ္လုပ္ႏုိင္ရန္ ေဖာက္ခဲြမႈ (detonate) ကုိျပဳလုပ္သည္။

ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္၊ တြန္းကန္ေရးဒံုးပ်ံမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီးေသာ လြန္းပ်ံယာဥ္သည္ ေရြ႕လ်ားပစ္လႊတ္စင္မွေန၍ သမားရုိးက်ဒံုးပ်ံမ်ားကဲ့သုိ႔ပင္ ေထာင္လုိက္တည့္မတ္စြာ ပစ္လႊတ္သည္။ ၄င္း၏ ပစ္လႊတ္မႈကုိ Solid rocket Booster ႏွစ္ခုမွေန၍ ပင့္တင္မႈအား (lift force) ေပးသည္။ ထုိ႔ျပင္ လြန္းပ်ံယာဥ္တြင္ တပ္ဆင္ထားေသာ အဓိကအင္ဂ်င္သံုးခုမွလည္း ပင့္တင္မႈအား ထုတ္လုပ္ေပးသည္။ အဆုိပါ အင္ဂ်င္သံုးခုသည္ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္တြင္ ထည့္သြင္းထားေသာ ဟုိက္ဒရုိဂ်င္ အရည္ႏွင့္ ေအာက္စီဂ်င္ အရည္တုိ႔ျဖင့္ ေမာင္းႏွင္ျခင္းျဖစ္သည္။ လြန္းပ်ံယာဥ္ပစ္လႊတ္မႈျဖစ္စဥ္တြင္ အဆင့္ႏွစ္ဆင့္ ပါရွိသည္။ ပထမအဆင့္အေနျဖင့္ ေလာင္စာခဲသံုးတြန္းကန္ ဒံုးပ်ံႏွစ္ခုသည္ ပစ္လႊတ္မႈ စတင္ခ်ိန္တြင္ အပုိကန္အား (additional thrust) ကုိ ထုတ္လုပ္ေပးသည္။ ပစ္လႊတ္မႈစတင္ၿပီး ႏွစ္မိနစ္ၾကာခ်ိန္တြင္ explosive bolt မ်ားကုိ အသံုးျပဳ၍ တြန္းကန္ဒံုးပ်ံႏွစ္ခုကုိ ျဖဳတ္ခ်လုိက္သည္။ အဆုိပါ တြန္းကန္ဒံုးပ်ံႏွစ္ခုသည္ အတၱလႏိၱတ္ သမုဒၵရာထဲသုိ႔ ေလထီးျဖင့္က်ေရာက္သည္။ ပင္လယ္ထဲရွိ ထုိဒံုးပ်ံႏွစ္ခုကုိ NASA recovery သေဘၤာျဖင့္ သယ္ေဆာင္ၿပီး မြမ္းမံျခင္းျပဳလုပ္ကာ ျပန္လည္အသံုးျပဳမည္ ျဖစ္သည္။ လြန္းပ်ံယာဥ္ႏွင့္ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္တို႔သည္ အဓိကအင္ဂ်င္သံုးခု၏ ပါ၀ါကုိအသံုးျပဳကာ ေရျပင္ညီပ်ံသန္းမႈလမ္းေၾကာင္း (horizontal flight path) အတုိင္း ဆက္လက္တက္ေရာက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ ပ်ံသန္းမႈအရွိန္သည္ ပတ္လမ္းနိမ့္ ပတ္လမ္း (low earth orbit) ထဲသုိ႔ ၀င္ေရာက္ႏုိင္သည့္ အရွိန္ျဖစ္သည့္ တစ္နာရီလွ်င္ ၁၇၅၀၀ မုိင္ (တစ္စကၠန္႔လွ်င္ ၇.၈ ကီလိုမီတာ) သုိ႔ေရာက္ရွိလာလွ်င္ အဓိကအင္ဂ်င္မ်ားကုိ ပိတ္ခ်လုိက္မည္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္ကုိ ေလထုထဲသုိ႔ စြန္႔ပစ္လုိက္မည္ျဖစ္ၿပီး အဆုိပါ ေလာင္စာဆီကန္သည္ ေလထုထဲတြင္ ေလာင္ကၽြမ္းပ်က္စီးသြားမည္ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္ကုိ စြန္႔ပစ္ၿပီးေနာက္ ပတ္လမ္းအတြင္း၀င္ေရာက္ျခင္းအား ထိန္းေၾကာင္းေမာင္းႏွင္မည့္ စနစ္ပါရွိေသာ အင္ဂ်င္မ်ား (orbital maneuvering system – OMS) ကိုအသံုးျပဳၿပီး လြန္းပ်ံယာဥ္၏ ပတ္လမ္းကုိ ထိန္းညိွေပးမည္ ျဖစ္သည္။

လြန္းပ်ံယာဥ္သည္ အာကာသယာဥ္မႈးမ်ား ၊ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားႏွင့္ အာကာသစခန္း အစိတ္အပုိင္းမ်ား စသည္တုိ႔ကုိ ကမၻာ့ေလထု အေပၚဆံုးအလႊာျဖစ္ေသာ Thermosphere အတြင္း၌ ရွိသည့္ ပတ္လမ္းနိမ့္ ပတ္လမ္းသုိ႔ ပုိ႔လႊတ္ေပးသည္။ ေယဘုယ်အေနျဖင့္ လြန္းပ်ံယာဥ္တြင္ အဖဲြ႕၀င္ ၅ ဦးမွ ၇ ဦး အထိပါ၀င္သည္။ အဆုိပါ အဖဲြ႕မွ အဖဲြ႕၀င္ ႏွစ္ဦးသည္ Commander ႏွင့္ Pilot ျဖစ္သည္။ ၄င္းတုိ႔ ႏွစ္ဦးသည္ အနည္းဆံုး စမ္းသပ္ပ်ံသန္းမႈ (test flight) ေလးခုကုိ ျပဳလုပ္ၿပီးထားသူမ်ား ျဖစ္ရမည္။ လြန္းပ်ံယာဥ္သည္ payload capacity ကုိ ၂၂၇၀၀ ကီလုိဂရမ္ (ေပါင္ ၅၀၀၀၀) အထိ သယ္ေဆာင္ႏုိင္ၿပီး ပစ္လႊတ္မႈ အစီအစဥ္ (launch configuration) ေပၚမူတည္၍ ထုိ႔ထက္ပုိၿပီး သယ္ေဆာင္ႏုိင္သည္။ လြန္းပ်ံယာဥ္၏ အေပၚပုိင္းတြင္ အလ်ားလုိက္ပါရွိေသာ ႀကီးမားသည့္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားထားရွိရန္ ေနရာသည္ လက္ရွိ အာကာသယာဥ္မ်ားႏွင့္ မတူေသာ လြန္းပ်ံယာဥ္၏ အားသာခ်က္တစ္ခု ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ေနရာသည္ Hubble အာကာသ တယ္လီစကုပ္ ကဲ့သုိ႔ေသာ ႀကီးမားသည့္ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကုိ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေပးႏုိင္ၿပီး ခ်ိဳ႕ယြင္းေနေသာ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကုိ ဖမ္းယူ၍ ကမၻာေျမေပၚ ျပန္လည္ပုိ႔ေဆာင္ေပးႏုိင္သည္။

လြန္းပ်ံယာဥ္၏ mission မ်ားၿပီးဆံုးေသာအခါ orbit maneuvering system (OMS) တြန္းကန္အင္ဂ်င္မ်ားကုိ အသံုးျပဳ၍ ပတ္လမ္းကုိ တျဖည္းျဖည္းနိမ့္ဆင္းကာ ကမၻာ့ေလထုအလႊာ ေအာက္ပုိင္းသုိ႔ ျပန္လည္ ၀င္ေရာက္လာသည္။ အဆုိပါ ျပန္လည္၀င္ေရာက္ျခင္းျဖစ္စဥ္အတြင္း လြန္းပ်ံယာဥ္သည္ ေလထုအလႊာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကုိ ျဖတ္သန္းျခင္းျဖင့္ ၄င္း၏ hypersonic အရွိန္ကုိ aerobraking ပံုစံျဖင့္ ေလွ်ာ့ခ်သည္။ ေလထုလႊာေအာက္သုိ႔ ေရာက္ရွိ၍ ေျမျပင္သုိ႔ ဆင္းသက္ေသာ အဆင့္မ်ားတြင္ လြန္းပ်ံယာဥ္သညိ glider ကဲ့သုိ႔ပင္ ေလဟုန္စီး၍ ဆင္းသက္သည္။ သုိ႔ေသာ္ reaction control system (RCS) တြန္းကန္အင္ဂ်င္မ်ားႏွင့္ fly-by wire စနစ္မ်ားက လြန္းပ်ံယာဥ္ျပန္လည္ဆင္းသက္ခ်ိန္တြင္ တိက်ေသာ ပ်ံသန္းမႈပံုစံရရွိေစရန္ ျပဳလုပ္ေပးသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပန္လည္ဆင္းသက္ရာ၌ spaceplane ကဲ့သုိ႔ပင္ ရွည္လ်ားေသာ ေလယာဥ္ေျပးလမ္း လုိအပ္သည္။ လြန္းပ်ံယာဥ္၏ aerodynamic ပံုစံသည္ ေလထုအတြင္းသုိ႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္ရာ၌ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အရွိန္ႏွင့္ ဖိအားမ်ားကဲြျပားမႈ ၊ hypersonic အရွိန္ျဖင့္ ပ်ံသန္းႏုိင္မႈ ၊ ေလထုအတြင္း အသံထက္ေလ်ာ့ေသာ အျမန္ႏႈန္း (subsonic) ျဖင့္ ပ်ံသန္းႏုိင္မႈ အစရွိသည့္ အခ်က္မ်ားကုိ အေျခခံ၍ တည္ေဆာက္ထားသည္။

လြန္းပ်ံယာဥ္၏ အေစာပုိင္းႏွစ္မ်ား

အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္အား ပံုစံထုတ္လုပ္ျခင္းႏွင့္ တည္ေဆာက္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္တုိ႔ကုိ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ အေစာပုိင္းႏွစ္မ်ားတြင္ စတင္ခဲ့ေသာ္လည္း Apollo program မျပဳလုပ္မီ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ားကပင္ စိတ္ကူးစိတ္သန္းရရွိခဲ့သည္။ အာကာသမွေန၍ ေလယာဥ္တစ္စင္ကဲ့သုိ႔ ေျမျပင္ေပၚကုိ ျပန္လည္ဆင္းသက္လာႏိုင္ေသာ အာကာသယာဥ္တစ္စီး တည္ေဆာက္ရန္ စိတ္ကူးအား National Advisory Committee for Aeronautics မွ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ aeronautic သုေတသနစမ္းသပ္မႈ တစ္ခုျဖစ္ေသာ X-15 ေလယာဥ္ကုိ စတင္စမ္းသပ္စဥ္က ရရွိခဲ့သည္။

၁၉၅၈ ခုႏွစ္တြင္ X-15 ေလယာဥ္၏ သေဘာတရားကုိ အေျခခံ၍ X-series spaceplane မ်ားကုိ ဆက္လက္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အာကာသယာဥ္မႈး အမ္းစထေရာင္းသည္ X-15 ႏွင့္ X-20 ေလယာဥ္မ်ားကုိ ေမာင္းႏွင္ပ်ံသန္းရန္ ေရြးခ်ယ္ခံခဲ့ရသည္။ သုိ႔ေသာ X-20 ေလယာဥ္သည္ တည္ေဆာက္သည့္ အဆင့္သုိ႔ မေရာက္ရွိခဲ့ေပ။ ႏွစ္မ်ားစြာၾကာၿပီးေနာက္ ၁၉၆၆ ဇန္န၀ါရီလတြင္ NASA မွ X-20 ေလယာဥ္ပံုစံႏွင့္တူေသာ HL-10 ဟုေခၚေသာ ေလယာဥ္တစ္မ်ိဳးကုိ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ HL ၏အဓိပၸာယ္မွာ horizontal landing ျဖစ္သည္။

၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ားတြင္ US ေလတပ္သည္ မ်ိဳးဆက္သစ္ အာကာသ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စနစ္မ်ားကုိ သုေတသနျပဳလုပ္ျခင္းအား အစဥ္တစုိက္ လွ်ိဳ႕၀ွက္စြာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ လွ်ိဳ႕၀ွက္စြာ ျပဳလုပ္ျခင္းမ်ားတြင္ ေစ်ႏႈန္းသက္သာ၍ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျပန္လည္ အသံုးျပဳႏုိင္ေသာ ပံုစံ (semi-reusable design) မ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။ US ေလတပ္သည္ ေစ်းႏႈန္းႀကီးမားေသာ တစ္ခါသံုး ဒံုးပ်ံမ်ား အသံုးျပဳသည့္ program မ်ားကုိ Class I ဟု သတ္မွတ္ၿပီး တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းျပန္လည္ အသံုးျပဳႏုိင္ေသာ ပံုစံမ်ား အသံုးျပဳသည့္ program မ်ားကုိ Class II ဟုသတ္မွတ္၍ အျပည့္အ၀ျပန္လည္အသံုးခ်ႏိုင္ေသာပံုစံမ်ား အသံုးျပဳသည့္ program မ်ားကုိ Class III ဟု ခဲြျခားသတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ NASA ရံုးခ်ဳပ္၌ က်င္းပခဲ့ေသာ စာတမ္းဖတ္ပဲြတစ္ခုတြင္ လူလုိက္ပါေသာ အာကာသယာဥ္ခရီးစဥ္မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ရန္ ၄င္း ႒ာန၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးျဖစ္သူ George Muller မွ ဒီဇုိင္းပံုစံမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ေလ့လာမႈ ျပဳခဲ့သည္။ ထုိစာတမ္းဖတ္ပဲြသုိ႔ လူေပါင္း ရွစ္ဆယ္ေက်ာ္တက္ေရာက္၍ မ်ားျပားေသာ ဒီဇုိင္းမ်ားကုိ ျပသခဲ့သည္။ ထုိဒီဇုိင္းမ်ားတြင္ X-20 (Dyno-soar) ကဲ့သုိ႔ေသာ ေလတပ္၏ အေစာပုိင္း ဒီဇုိင္းမ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။

၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ NASA သည္ Integrated Launch and Re-entry Vehicle (ILRV) ကုိ စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ အဓိကအင္ဂ်င္ (Space Shuttle Main Engine) အတြက္ ၿပိဳင္ပဲြမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ Houston ႏွင့္ Huntsville ၿမိဳ႕မ်ားရွိ NASA ၏ ရံုးမ်ားမွေန၍ ILRV အားေလ့လာမႈမ်ားကုိ ပတ္လမ္းအတြင္းသုိ႔ payload အား လႊတ္တင္ၿပီး ေလထုထဲသုိ႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္ကာ ကမၻာေျမေပၚသုိ႔ ျပန္လည္ဆင္းသက္ေသာ အာကာသယာဥ္တစ္ခု ျပဳလုပ္ရန္ စီမံခ်က္ (Request For Proposal – RFP) ကုိထုတ္ျပန္ေၾကျငာခဲ့သည္။ ထုိစီမံခ်က္ကုိ ျပန္ၾကားခ်က္အေနျဖင့္ ႀကီးမားေသာ တြန္းကန္ဒံုးပ်ံႏွင့္ ေသးငယ္ေသာ အာကာသယာဥ္တုိ႔ ပါ၀င္သည့္ two-stage design တစ္ခုျဖစ္ေသာ DC – 3 လြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ တီထြင္ခဲ့သည္။

၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတ ရစ္ခ်က္နစ္ဆင္မွ အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္စီမံကိန္းကုိ တုိးတက္ေအာင္ ျပဳလုပ္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သည္။ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတြင္ X-24B Spaceplane သည္ ကမၻာ့ေလထုထဲသုိ႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္၍ horizontal landing ကုိျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

လြန္းပ်ံယာဥ္မ်ား

အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ သက္တမ္းအားျဖင့္ operation ျပဳလုပ္ေသာအခ်ိန္ ၁၀ ႏွစ္ (သုိ႔မဟုတ္) လႊတ္တင္မႈ အႀကိမ္ ၁၀၀ အထိ ဒီဇုိင္းျပဳလုပ္ထားသည္။ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ထုိ႔ထက္ပုိ၍ ၾကာရွည္ခဲ့သည္။ လြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ ဒီဇုိင္းျပဳလုပ္ရာတြင္ တာ၀န္ရွိေသာ Maxime Faget သည္ Mercury ၊ Gemini ႏွင့္ Apollo အာကာသယာဥ္မ်ား ဒီဇုိင္းဆဲြရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္။ လြန္းပ်ံယာဥ္၏ အရြယ္အစားႏွင့္ ပံုသ႑ာန္သည္ ႀကီးမားေသာ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားႏွင့္ စစ္ဖက္ဆုိင္ရာ လွ်ိဳ႕၀ွက္ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကုိ ထည့္သြင္းႏုိင္သည္။ ထုိ႔ျပင္ polar orbit မ်ားသုိ႔ ပစ္လႊတ္မည့္ အေမရိကန္ေလတပ္၏ လွ်ိဳ႕၀ွက္ mission မ်ားအတြက္ လုိအပ္ေသာ အကြာအေ၀းကုိ အက်ဥ္းခ်ံဳ၍ ပစ္လႊတ္ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ တြန္းကန္ဒံုးပ်ံမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္အသံုးမျပဳႏုိင္ေသာ ေလာင္စာဆီကန္တုိ႔အား ေရြးခ်ယ္ျခင္းမွာ အရြယ္အစားႀကီးမားေသာ ၿဂိဳဟ္တုမ်ား ျဖန္႕က်က္ခ်ထားႏုိင္ရန္ အတြက္ ဟူေသာ ပင္တဂြန္စစ္႒ာနခ်ဳပ္၏ ဆႏၵေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ အာကာသခရီးစဥ္မ်ားတြင္ ကုန္က်စရိတ္သက္သာေစရန္အတြက္ ျပန္လည္အသံုးျပဳႏုိင္ေသာ အစိတ္အပုိင္းမ်ား ပါ၀င္သည့္ အာကာသပုိ႔ေဆာင္ေရး စနစ္မ်ားကုိ ျပဳလုပ္ရန္ ဟူေသာ သမၼတ နစ္ဆင္၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။

ပ်ံသန္းႏုိင္ေသာ အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ (၆)စီးကုိ ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။ ပထမဦးဆံုး အေနျဖင့္ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ Enterprise (OV – 101) လြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ အာကာသအတြင္းသုိ႔ လႊတ္တင္ျခင္ မျပဳခဲ့ဘဲ ေလဟုန္စီးျခင္း (gliding) ႏွင့္ ေျမျပင္ေပၚသုိ႔ ဆင္းသက္ျခင္း (landing) တုိ႔ကုိသာ စမ္းသပ္ခဲ့သည္။ တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီးေသာ လြန္းပ်ံယာဥ္မ်ားမွာ Challenger (OV – 099) ၊ Columbia (OV – 102) ၊ Discovery (OV – 103) ၊ Atlantis (OV – 104) ႏွင့္ Endeavour (OV – 105) တုိ႔ ျဖစ္သည္။ Enterprise လြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ approach and landing test (ALT) program မ်ားတြင္ အသံုးျပဳၿပီးေနာက္ အာကာသအတြင္း ပ်ံသန္းႏုိင္ရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း Challenger လြန္းပ်ံယာဥ္အား structural test article (STA) – 099 ကို အဆင့္ျမွင့္တင္ေပးျခင္းက ပုိ၍တြက္ေျခကုိက္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိခဲ့သည္။ Challenger လြန္းပ်ံယာဥ္သည္ ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ လႊတ္တင္ၿပီး ၇၃ စကၠန္႔အၾကာတြင္ ေပါက္ကဲြပ်က္စီးခဲ့သည္။ Challenger ၏ အစားထုိးအေနျဖင့္ Endeavour အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ အရန္စက္ပစၥည္း အစိတ္အပုိင္းမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ Columbia လြန္းပ်ံယာဥ္သည္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ေလထုအတြင္း ျပန္လည္၀င္ေရာက္စဥ္ ေပါက္ကဲြ ပ်က္စီးခဲ့သည္။ (Challenger ႏွင့္ Columbia လြန္းပ်ံယာဥ္မ်ား ပ်က္စီးခဲ့ပံုကုိ ေနာက္ပုိင္းတြင္ ဆက္လက္ တင္ျပပါမည္။) Endeavour လြန္းပ်ံယာဥ္တည္ေဆာက္စရိတ္မွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁.၇ ဘီလီယံ ကုန္က်ခဲ့သည္။ အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ ခရီးစဥ္တစ္ခု လႊတ္တင္ျခင္းအတြက္ ကုန္က်စရိတ္မွာ ေဒၚလာ ၄၅၀ သန္းျဖစ္သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္အေစာပုိင္းတြင္ ပါေမာကၡ Roger A. Pielke, Jr. က အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ program သည္ စုစုေပါင္း ေဒၚလာ ၁၇၀ ဘီလီယံ ကုန္က်ေနၿပီဟု ခန္႔မွန္းခဲ့သည္။ ထုိ႕ေၾကာင့္ လြန္းပ်ံယာဥ္ တစ္ခါပ်ံသန္းလွ်င္ ေဒၚလာ ၁.၅ ဘီလီယံခန္႔ ပ်မ္းမွ်ကုန္က်ေနသည္။

Space Transportation System

အမွန္စင္စစ္ အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ဟု ေခၚဆုိျခင္းသည္ အဓိပၸာယ္ မဆီေလ်ာ္ေပ။ ၄င္း၏ အမည္မွန္မွာ အာကာသ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရးစနစ္ ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ထုိစနစ္တြင္ ပတ္လမ္းအတြင္း လွည့္ပတ္သည့္ ယာဥ္ (orbiter) ၊ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္ (external tank) ႏွင့္ ေလာင္စာခဲသံုး တြန္းကန္ဒံုးပ်ံ ႏွစ္ခု (solid rocket booster) တုိ႔ ပါ၀င္သည္။ အဆုိပါ ပစၥည္းမ်ား အားလံုး စုေပါင္းတပ္ဆင္ထားျခင္းကုိ “stack” ဟု ေခၚဆုိသည္။ ၄င္း ပစၥည္းမ်ားကုိ Apollo Saturn V ဒံုးပ်ံတပ္ဆင္ရန္ တည္ေဆာက္ခဲ့ေသာ vehicle assembly building ထဲတြင္ တပ္ဆင္သည္။ ၄င္းပစၥည္းမ်ားထဲမွ ပထမဦးဆံုးအေနျဖင့္ ပတ္လမ္းအတြင္း လွည့္ပတ္သည့္ယာဥ္ (orbital vehicle) အေၾကာင္းကုိ ဆက္လက္ တင္ျပမည္ ျဖစ္သည္။

Orbital Vehicle (ပတ္လမ္းအတြင္း လွည့္ပတ္သည့္ယာဥ္)

ပတ္လမ္းအတြင္း လွည့္ပတ္သည့္ယာဥ္သည္ သမားရုိးက် ေလယာဥ္ပ်ံတစ္စင္းႏွင့္ ဆင္တူသည္။ ၄င္းသည္ ႀတိဂံပံုစံေတာင္ပံမ်ား (delta wings) ကုိ အသံုးျပဳထားၿပီး အတြင္းဖက္ ေတာင္ပံဦးစြန္းသည္ ၈၁ ဒီဂရီရွိ၍ အျပင္ဖက္ေတာင္ပံဦးစြန္းသည္ ၄၅ ဒီဂရီ ရွိသည္။ ၄င္း၏ ေထာင္လုိက္ ထိန္းမတ္ေပးေသာ ေတာင္ပံ (vertical stabilizer) ၏ ဦးစြန္းသည္ ၅၀ ဒီဂရီ ရွိသည္။ Elevon ေလးခုကုိ ေတာင္ပံ၏ အဖ်ားစြန္းပုိင္းတြင္ တပ္ဆင္ထားသည္။ ေလထုထဲသုိ႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္ၿပီး ေျမျပင္သုိ႔ဆင္းသက္ျခင္းတြင္ ျပဳလုပ္ရန္ အသံုးျပဳေသာ rudder/speed brake ကုိ stabilizer ၏ အၿမီးစြန္းပုိင္းတြင္ တပ္ဆင္ထားသည္။

ယာဥ္၏ႀကီးမားေသာ ကုန္ပစၥည္းထားရာ အခန္းသည္ အလ်ား ေပ ၆၀ (၁၈ မီတာ) ၊ အနံ ၁၅ ေပ (၄.၆ မီတာ) ရွိ၍ ယာဥ္ပ်ံကုိယ္ထည္၏ ေနရာ အမ်ားအျပားကုိ ရယူထားသည္။ ယာဥ္ပ်ံကုိယ္ထည္ အေပၚပုိင္းရွိ ကုန္ပစၥည္းထားရာ အခန္းကုိ အခ်ိဳးညီေသာ တံခါးႏွစ္ခ်ပ္ျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားသည္။ ထုိ တံခါးႏွစ္ခ်ပ္သည္ အခန္း၏ တစ္ဖက္တစ္ခ်က္တြင္ ပတၱာကဲ့သုိ႔ ခ်ိတ္ဆဲြထားသည္။ Payload မ်ားကုိ ယာဥ္၏ ကုန္ပစၥည္းထားရာ အခန္းထဲသုိ႔ အလ်ားလုိက္ထည့္သြင္းသည္။ ပစ္လႊတ္စင္ေပၚတြင္ ယာဥ္ကုိ ေထာင္လုိက္ ထားရွိ၍ အာကာသထဲသုိ႔ ေရာက္ရွိၿပီး ဆဲြငင္အားမဲ့ အေျခအေနေရာက္လွ်င္ payload ကုိ ယာဥ္ေပၚတြင္ ပါရွိသည့္ အာကာသယာဥ္မႈးမွ ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ စက္ရုပ္လက္တံ (robotic remote manipulator arm) ျဖင့္ ေထာင္လုိက္ လႊတ္ထုတ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ အာကာသယာဥ္မႈး၏ အကူအညီျဖင့္ လႊတ္တင္ျခင္း (Extra-Vehicular Activity – EVA) (သုိ႔မဟုတ္) payload ၏ ကုိယ္ပုိင္ ပါ၀ါျဖင့္ လႊတ္ထုတ္ျခင္းတုိ႔ကို ျပဳလုပ္သည္။ (ၿဂိဳဟ္တုမ်ားအတြက္မူ ဒံုးပ်ံ၏ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ (upper stage) ျဖင့္ တဲြဖက္လႊတ္ထုတ္ျခင္းကုိ ျပဳလုပ္သည္။)

လြန္းပ်ံယာဥ္၏ အဓိကအင္ဂ်င္ (Space Shuttle main engine) သံုးခုကုိ ယာဥ္၏ ပဲ့ပုိင္းတြင္ သံုးပြင့္ဆုိင္အေနအထားျဖင့္ တပ္ဆင္ထားသည္။ အဆုိပါ အင္ဂ်င္သံုးခု၏ nozzle မ်ားသည္ အထက္ႏွင့္ ေအာက္သုိ႔ ၁၀.၅ ဒီဂရီႏွင့္ ေဘးဖက္သုိ႔ ၈.၅ ဒီဂရီလွည့္ႏုိင္သည္။ ထုိသို႔လွည့္ႏုိင္ရန္ ျပဳလုပ္ထားျခင္းမွာ လြန္းပ်ံယာဥ္ေျမျပင္မွ ျမင့္တက္စဥ္အတြင္း ၄င္း၏ တြန္းကန္အားလမ္းေၾကာင္းကုိ ထိန္းညိွ၍ ေျပာင္းလဲေပးႏုိင္ရန္ ျဖစ္သည္။ လြန္းပ်ံယာဥ္ကုိ အလူမီနီယံသတၱဳေလာဟာ (aluminum alloy) ျဖင့္ အဓိကတည္ေဆာက္ထားၿပီး အင္ဂ်င္ကုိမူ တုိက္ေတနီယမ္သတၱဳေလာဟာ (titanium alloy) ျဖင့္ အဓိကေဆာက္လုပ္ထားသည္။

လြန္းပ်ံယာဥ္သည္ လႊတ္တင္ေသာ mission ကုိလုိက္၍ အပိုထပ္ထည့္ထားေသာ ပစၥည္းမ်ား (add-ons) ျဖင့္ ေပါင္းစပ္ကာ အသံုးျပဳႏုိင္သည္။ ၄င္း ပစၥည္းမ်ားမွာ ပတ္လမ္းအတြင္းရွိ ဓာတ္ခဲြခန္းမ်ား (orbital laboratories – Spacelab, Spacehub) ၊ ပိုမုိေ၀းလံေသာ ပတ္လမ္းမ်ားသုိ႔ payload ကုိ ပုိ႔ေဆာင္ေပးႏုိင္ေသာ ဒံုးယာဥ္မ်ား (Inertial Upper Stage, Payload Assist module) ၊ Extended Duration Orbiter ၊ Multi-Purpose Logistics Modules ႏွင့္ Canadarm (RMS) တုိ႔ျဖစ္သည္။

External Tank (ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္)

အာကာသလြန္းပ်ံယာဥ္ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္၏ အဓိက လုပ္ငန္းစဥ္မွာ လြန္းပ်ံယာဥ္ အင္ဂ်င္မ်ားကုိ ေအာက္စီဂ်င္ႏွင့္ ဟုိက္ဒရုိဂ်င္ေလာင္စာတုိ႔ ေပးပုိ႔ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ ၄င္းသည္ ပတ္လမ္းအတြင္း လွည့္ပတ္သည့္ ယာဥ္ႏွင့္ ေလာင္စာခဲသံုးတြန္းကန္ ဒံုးပ်ံ ႏွစ္ခုတို႔ ခ်ိတ္ဆက္ရာ အဓိကေက်ာရုိး မ႑ိဳင္ အျဖစ္လည္း အသံုးျပဳသည္။ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္သည္ လြန္းပ်ံယာဥ္စနစ္အတြင္း တစ္ခုတည္းေသာ ျပန္လည္အသံုးမျပဳသည့္ အစိတ္အပုိင္းျဖစ္သည္။ ျပင္ပေလာင္စာဆီကန္ကုိ အစဥ္အၿမဲစြန္႔ပစ္ေနေသာ္လည္း ၄င္းကုိ ပတ္လမ္းအတြင္းသို႔ ယူေဆာင္၍ အာကာသစခန္းႏွင့္ တဲြဖက္ျခင္းျဖင့္ ျပန္လည္အသံုးျပဳႏုိင္သည္။

Solid Rocket Booster(SRB)(ေလာင္စာခဲသံုး တြန္းကန္ဒံုးပ်ံမ်ား)

ေလာင္စာခဲသံုးတြန္းကန္ဒံုးပ်ံတစ္ခုစီသည္ ပစ္လႊတ္ေနစဥ္အတြင္း တြန္းကန္အား 12.5 million newtons (2.8 million lbf) ထုတ္လုပ္သည္။ အဆိုပါ ပမာဏသည္ ပစ္လႊတ္စဥ္အတြင္း လုိအပ္သည့္ တြန္းကန္အား (thrust) ၏ ၈၃ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိသည္။ SRB မ်ားကုိ ပစ္လႊတ္ၿပီး ႏွစ္မိနစ္အၾကာ အျမင့္ေပ ၁၅၀၀၀၀ (၄၆ ကီလုိမီတာ) သုိ႔ ေရာက္ရွိလွ်င္ ျဖဳတ္ခြာျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ (jettison operation) ကုိ ျပဳလုပ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ SRB မ်ားသည္ ေလထီးျဖင့္ အတၱလႏၱိတ္ သမုဒၵရာထဲသုိ႔ က်ေရာက္သြားမည္ ျဖစ္သည္။ SRB မ်ား၏ ကုိယ္ထည္ကုိ သံမဏိ (steel) ျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားၿပီး အထူအားျဖင့္ လက္မ၀က္ (13mm) ရွိသည္။ SRB မ်ားကုိအႀကိမ္မ်ားစြာ ျပန္လည္အသံုးျပဳႏုိင္သည္။ STS – 1 မွစတင္၍ လြန္းပ်ံယာဥ္ mission ေပါင္း ၄၈ ခုမွ စုေဆာင္းထားေသာ SRB ကုိယ္ထည္မ်ားကုိ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ Ares I အာကာသလႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံ၏ အင္ဂ်င္ စမ္းသပ္မႈတြင္ အသံုးျပဳခဲ့သည္။

Source: 9SpaceStudy

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

Ariane 5 လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံမွ Intelsat New Dawn ၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ Yahsat Y1A ၿဂိဳဟ္တုႏွစ္လံုးကို ေအာင္ျမင္စြာ ပူးတြဲလႊတ္တင္ႏိုင္ခဲ့

မတ္လ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ မပစ္လႊတ္မီခ်ိဳ႕ယြင္းမႈျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေ့ရႊေျပာင္းခဲ့ရေသာ Ariane 5 လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံ၏ ဒုတိယေျမာက္ျပန္လည္လႊတ္တင္မႈကို ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၏ Kourou ဒံုပ်ံပစ္လႊတ္စခန္းမွ ဧပရယ္ ၂၂ ရက္ေန႔တြင္ ေအာင္ျမင္စြာလႊတ္တင္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။ Intelsat New Dawn ၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ Yahsat Y1A ၿဂိဳဟ္တုႏွစ္လံုးကို တည္ၿငိမ္ပတ္လမ္းသို႔ တၿပိဳင္တည္းလႊတ္တင္ခဲ့ျခင္း ( dual-launch ) သည္ Ariane 5 လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံ၏ ၅၇ ႀကိမ္ေျမာက္ပစ္လႊတ္ျခင္းႏွင့္ ၄၃ ႀကိမ္ေျမာက္ေအာင္ျမင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းပစ္လႊတ္မႈတြင္ Ariane 5 လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံသည္ ၿဂိဳဟ္တုႏွစ္လံုး၏ စုစုေပါင္းအေလးခ်ိန္ပမာဏ ၈၉၆၅ ကီလိုဂရမ္ ကိုသယ္ေဆာင္လႊတ္တင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

Astrium ႏွင့္ Thales company တို႔မွ တည္ေဆာက္ေပးေသာ အေလးခ်ိန္ပမာဏ ၅၉၃၅ ကီလိုဂရမ္ ရွိသည့္ Yahsat Y1A ၿဂိဳဟ္တုသည္ အေ့ရွအလယ္ပိုင္းေဒသမ်ား၊ အာဖရိက၊ ဥေရာပႏွင့္ အေ့ရွေတာင္အာရွႏိုင္ငံမ်ားသို႔ broadband internet ၊ business data ႏွင့္ high-definition television ( HDTV ) ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားေပးႏိုင္ျဖစ္သည္။ United Arab Emirates ၏ Al Yah Satellite Communication ompany မွ ပိုင္ဆိုင္ေသာ Yahsat Y1A ၿဂိဳဟ္တုသည္ တည္ၿငိမ္ပတ္လမ္းအတြင္း အေ့ရွ ၅၂.၅ ဒီဂရီ တြင္တည္ရွိ၍ ၁၅ ႏွစ္သက္တမ္းရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

Intelsat New Dawn ၿဂိဳဟ္တုသည္ Orbital Science Corporation မွ တည္ေဆာက္ခဲ့ၿပီး ဖရိကႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ wireless backhaul ၊ broadband ႏွင့္ media ၀န္ေဆာင္မႈမ်ားေပးႏိုင္ရန္ လႊတ္တင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၅ႏွစ္ သက္တမ္းရွိေသာ ယင္းၿဂိဳဟ္တုသည္ အေလးခ်ိန္ပမာဏ ၃၀၀၀ ကီလိုဂရမ္ရွိ၍ 28 C-band ႏွင့္ 24 Ku-band 36MHz transponder မ်ားကိုသယ္ေဆာင္ကာ တည္ၿငိမ္ပတ္လမ္းအတြင္း အေ့ရွ ၃၂.၈ ဒီဂရီတြင္ တည္ရွိမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

ျမန္မာ့ၿဂိဳဟ္တု လႊတ္တင္ေရး ေကာ္မတီမ်ား ဖြဲ႔စည္းၿပီး



နိုင္ငံေတာ္၏ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ ျပန္ၾကားေရး က႑အား စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမႇင့္တင္ႏိုင္ရန္ အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ ဆက္သြယ္ေရး ၿဂိဳဟ္တု လႊတ္တင္ ေရး ဗဟို ေကာ္မတီႏွင့္ လုပ္ငန္း ေကာ္မတီအား ဖြဲ႕စည္းၿပီး ျဖစ္ေၾကာင္း ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၁၅ ရက္ေန႔စြဲပါ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္း သာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေကာင္စီ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၁၁/ ၂ဝ၁၁ တြင္ ေဖာ္ျပ ပါရွိသည္။ အဆိုပါ ဗဟို ေကာ္မတီတြင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၅ ဦး ပါရွိကာ နာယက အျဖစ္ အတြင္းေရးမွဴး (၁)၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ေအးခ်မ္း သာယာေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ေကာင္စီ ဥကၠ႒ အျဖစ္ ဆက္သြယ္ေရး၊ စာတိုက္ႏွင့္ ေၾကးနန္း ဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီး တို႔မွ ေဆာင္ရြက္မည္ ျဖစ္ၿပီး ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး ဌာန တို႔မွ တာဝန္ရွိသူမ်ား ပါဝင္သည္။

ယင္းေကာ္မတီ အေန ျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ ဆက္သြယ္ေရး ၿဂိဳဟ္တု လႊတ္တင္ေရး ဆုိင္ရာ မူဝါဒမ်ား ခ်မွတ္ ေပးျခင္း၊ ၿဂိဳဟ္တု လႊတ္တင္ေရး ဆုိင္ရာ နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာမ်ား၊ စာခ်ဳပ္ စာတမ္းမ်ား အတည္ျပဳ ႏိုင္ေရး လမ္းၫႊန္ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းႏွင့္ အာကာသ ဆိုင္ရာ နည္းပညာမ်ား ရရွိ ျပန္႔ပြား ႏိုင္ေရး လမ္းၫႊန္ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္မည္ ျဖစ္သည္။

လုပ္ငန္း ေကာ္မတီတြင္ အဖြဲ႕ဝင္ ၇ ဦး ပါဝင္ၿပီး ဥကၠ႒ အျဖစ္ ဆက္သြယ္ေရး ၫႊန္ၾကားေရးမွဴး၊ ဆက္သြယ္ေရး ၫႊန္ၾကားေရး မွဴး႐ုံး၊ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး ဌာန အတြင္းေရးမွဴး အျဖစ္ ဦးေဆာင္ ၫႊန္ၾကား ေရးမွဴး၊ ျမန္မာ့ ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္း၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ စာတိုက္ ႏွင့္ ေၾကးနန္း ဝန္ႀကီး ဌာန တို႔မွ တာဝန္ ယူကာ သိပၸံႏွင့္ နည္းပညာ ဝန္ႀကီးဌာန၊ အမွတ္(၂) လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား ဝန္ႀကီး ဌာန၊ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဌာနႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး ဌာန မ်ားမွ တာဝန္ ရွိသူမ်ား ပါဝင္သည္။ အဆိုပါ ေကာ္မတီ၏ လုပ္ငန္း တာဝန္ မ်ားမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ ပိုင္ ဆက္သြယ္ေရး ၿဂိဳဟ္တု လႊတ္တင္ေရး ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ေအာင္ျမင္စြာ ေဆာင္ရြက္ ႏိုင္ရန္ တာဝန္ယူ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား အလိုက္ ေဆာင္ရြက္မႈ မ်ားကို ဗဟို ေကာ္မတီသို႔ တင္ျပ၍ လမ္းၫႊန္မႈ ခံယူျခင္း၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ပညာရွင္မ်ား ေပါင္းစည္း၍ ၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ အာကာသ နည္းပညာ ဆုိင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ၿဂိဳဟ္တု တည္ေဆာက္ျခင္း၊ လႊတ္တင္ျခင္း၊ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ သုံးစြဲျခင္းႏွင့္ အျခား လိုအပ္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား စီမံ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ International Telecom munication Union (ITU) အပါအဝင္ ျပည္ပ အဖြဲ႕အစည္း မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ အာကာသ ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား ညႇိႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ သေဘာ တူညီမႈ ကိစၥရပ္မ်ား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းႏွင့္ အာကာသ ဆိုင္ရာ နည္းပညာမ်ား ရရွိ ျပန္႔ပြား ႏုိင္ေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သိရ သည္။

Source: Popular News Journal

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

အာကာသစခန္းမ်ား

ကမာၻေပၚရွိ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ား၏ စုစုေပါင္းအေရအတြက္မွာ ၅၀ ေက်ာ္ခန္႔ရွိသည္။ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားလႊတ္တင္ရန္အတြက္ တည္ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္မွစတင္၍ ၿဂိဳဟ္တုေပါင္း ၅၀၀၀ ေက်ာ္ကိုကမာၻတစ္၀န္းရွိ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားမွ လႊတ္တင္ခဲ့ၾကသည္။ ကမာၻေပၚ၌ ပစ္လႊတ္မႈအမ်ားဆံုးျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ နာမည္ေက်ာ္ၾကားသည့္ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားမွာ Cape Canaveral ၊ Vandenberg ၊ Baikonur ၊ Plesetsk ၊ Kourou ၊ Tanegashima ၊ Jiuquan ၊ Xichang ႏွင့္ Sriharikota တို႔ျဖစ္သည္။

Baikonur ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၄၅.၆ ဒီဂရီ ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၆၃.၄ ဒီဂရီ )

၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၄ ရက္ ေန႔တြင္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တု Sputnik 1 ကို Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ R 7 ဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ခဲ့သည္။ Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ အေရးပါဆံုးေသာ စခန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္တည္ေဆာက္ခဲ့၍ Baiknour ၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေတာင္ဖက္ မိုင္၂၃၀ အကြာတြင္ တည္ရွိသည္။ Baiknour ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ဆိုဗီယက္ၿပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ခဲ့ေသာ ကာဇက္စတန္ႏိုင္ငံအတြင္း၌ တည္ရွိေန၍ ယခုကာလတိုင္ အသံုးျပဳေနဆဲ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ အႀကီးစားပစ္လႊတ္စင္ ၉ ခုႏွင့္ ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ေပါင္း ၁၅ ခုေက်ာ္ပါ၀င္သည္။ ရုရွားႏိုင္ငံ၏ လူလိုက္ပါေသာ အာကာသစီမံကိန္းမ်ား၊ လသို႔ပစ္လႊတ္သည့္ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ အျခားၿဂိဳဟ္မ်ားသို႔ ပစ္လႊတ္သည့္ အာကာသယာဥ္မ်ားကို အဆိုပါ လႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အာကာသအတြင္းသို႔ ပထမဦးဆံုးေရာက္ရွိခဲ့သည္ လူသားျဖစ္ေသာ ယူရီဂါဂါရင္ လုိက္ပါေမာင္းႏွင္သည့္ ေဗာ့စေတာ့ အာကာသယာဥ္ကို အဆိုပါလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့သည္။

Cape Canaveral ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၂၈.၅ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၈၁ ဒီဂရီ )

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ထိပ္တန္းဒံုးပ်ံ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ၊ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္၌ တည္ရွိသည္။ စခန္းတြင္ ကေနဒီအာကာသစင္တာႏွင့္ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္မႈမ်ား လြန္းပ်ံယာဥ္မ်ား ၊ ၿဂိဳဟ္တုမ်ား၏ သြားလာမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ mission control center တို႔ပါရွိသည္။ ဧကေလးေသာင္းေက်ာ္ က်ယ္၀န္းၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုျဖစ္သည့္ Explorer 1 ၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ လေပၚသို႔လူသားမ်ား ေရာက္ရွိခဲ့ေသာ ခရီးစဥ္ျဖစ္သည့္ Apollo 11 အာကာသယာဥ္တို႔ကို လႊတ္တင္ခဲ့ေသာ စခန္းျဖစ္သည္။ ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ႀကီး ( ၆ ) ခုအပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္စင္ ေလးဆယ္ေက်ာ္ တည္ရွိသည္။ ထိုစခန္းသည္ အာကာသထိန္းခ်ဳပ္ေရးစခန္း ( ၃ )ခု ၏ ကြန္ယက္ေအာက္တြင္ တည္ရွိၿပီး အေ႔ရွဘက္၌ ပင္လယ္ရွိျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးအားသာခ်က္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါစခန္းမွေန၍ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းသို႔ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိေပ။

Vandanberg ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၄.၄ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၂၀.၃၅ ဒီဂရီ)

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ၊ လြမ္ပတ္ၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ၁၂ မိုင္အကြာႏွင့္ ေလာ့အိန္ဂ်ယ္လိစ္ ၿမိဳ႕၏ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ၁၅၀ မိုင္အကြာ၌ တည္ရွိသည္။ အဆိုပါ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းတြင္ ပစ္လႊတ္စင္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ တည္ရွိၿပီး စစ္ဖက္ဆိုင္ရာၿဂိဳဟ္တုမ်ားႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရးၿဂိဳဟ္တုမ်ားကိုသာ သီးသန္႔ပစ္လႊတ္ေနေသာ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းတြင္ လွည့္ပတ္သည့္ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကိုလည္း အဆိုပါပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမွ လႊတ္တင္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အေမရိကန္အစိုးရ၏ တိုက္ခ်င္းပစ္ဒံုးပ်ံမ်ားကို စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္ေနေသာ ေနရာတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။

Kourou ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၅.၂ ဒီဂရီ ၊ အေနာက္ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၅၂.၈ ဒီဂရီ )

၁၉၆၇ ခုႏွစ္တြင္ ဥေရာပ အာကာသေအဂ်င္စီမွ ေတာင္အေမရိကတိုက္ ၊ ျပင္သစ္ဂီယာနာ ႏိုင္ငံ၌ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခုကို တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အီေကြတာႏွင့္ နီးကပ္စြာတည္ရွိၿပီး မည္သည့္ပတ္လမ္းကိုမဆို အလြယ္တကူ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ လက္ရွိပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမ်ားအနက္ အေကာင္းဆံုးဟု ေခၚဆိုႏိုင္သည္။ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ ၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဥေရာပ အာကာသေအဂ်င္စီ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တု CAT ကို Ariane လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ ထိုကဲ့သို႔ ပစ္လႊတ္ႏိုင္ျခင္းေၾကာင့္ ဥေရာပအာကာသေအဂ်င္စီကို အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ သတၱမေျမာက္အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခု ျဖစ္လာေစခဲ့သည္။

တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ား

၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံသည္ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုျဖစ္ေသာ Mao -1 ၿဂိဳဟ္တုကို Long March 1 လႊတ္တင္ေရးဒံုးပ်ံျဖင့္ လႊတ္တင္ခဲ့ၿပီး ပဥၥမေျမာက္ၿဂိဳဟ္တုလႊတ္တင္ႏိုင္ေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။

Jiuquan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၄၀.၆ ဒီဂရီ ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၉၉.၉ ဒီဂရီ)

Jiuquan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ တရုတ္-မြန္ဂိုလီးယားနယ္စပ္ ၊ ဂိုဘီ သဲကႏၱာရအတြင္းရွိ က်ိဳးကြမ္းၿမိဳ႕၌ တည္ေဆာက္ထားၿပီး ေဘဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္မွ မိုင္တစ္ေထာင္ခန္႔ကြာေ၀းသည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ တရုတ္ႏိုင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးဒံုးပ်ံပစ္လႊတ္ေရးစခန္း တစ္ခုၿဖစ္ၿပီး မီတာ ၅၀ ျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္မ်ားကို တည္ေဆာက္ထားသည္။ Long March ဒံုးပ်ံမ်ားျဖင့္ ေလထုတိုင္းတာေရး ၿဂိဳဟ္တုမ်ားႏွင့္ မိုးေလ၀သၿဂိဳဟ္တုမ်ားကို ပစ္လႊတ္ေနေသာစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ အာကာသယာဥ္မႈး ယန္လီေ၀ လိုက္ပါေသာ Shenzhou 5 အာကာသယာဥ္ကို Long March-2F ဒံုးပ်ံျဖင့္ အဆိုပါပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမွ လႊတ္တင္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ လူသား ပို႔ေဆာင္ေပးႏိုင္ေသာ တတိယေျမာက္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္။

Xichang ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၂၈.၂၅ ဒီဂရီ ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၀၂ ဒီဂရီ)

တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ၏ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္း ( ၃ ) ခုအနက္ အႀကီးဆံုးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အျခားစခန္းႏွစ္ခုထက္ ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ တည္ေနရာတြင္ တည္ရွိေနေသာေၾကာင့္ ပတ္လမ္းအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုကိုေခ်ာေမာစြာ ပစ္လႊတ္ႏိုင္သည္။ ၇၆ မီတာျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္ႏွစ္ခု ပါ၀င္၍ လက္ရွိတရုတ္ႏိုင္ငံ၏ Long March ဒံုးပ်ံမ်ားကို ပစ္လႊတ္ေနေသာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၁၉၈၄ ခုႏွစ္၌ ပထမဦးဆံုးေသာ ဒံုးပ်ံကိုပစ္လႊတ္ႏိုင္ခဲ့သည္။ လူဦးေရထူထပ္ေသာ ေနရာမ်ားကို ျဖတ္သန္းပစ္လႊတ္ရျခင္းသည္ အဆိုပါစခန္း၏ အႀကီးမားဆံုး အားနည္းခ်က္ျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၆ ခုႏွစ္၌ ပ်က္က်ခဲ့ေသာ Long March-3 ဒံုးပ်ံေၾကာင့္ ၆ ေယာက္ေသဆံုးၿပီး ၅၇ ေယာက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္လည္း Long March-2E ဒံုးပ်ံေပါက္ကြဲခဲ့သည့္အတြက္ ၆ ေယာက္ေသဆံုး၍ ၂၃ ေယာက္ဒဏ္ရာ ရရွိခဲ့သည္။

Taiyuan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၇.၅ ဒီဂရီ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၁၂.၆ ဒီဂရီ)

Taiyuan ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ၀ူဇီၿပည္နယ္၌ တည္ရွိၿပီး ေထာက္လွမ္းေရးၿဂိဳဟ္တုႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးၿဂိဳဟ္တု မ်ားကဲ့သို႔ေသာ ၀င္ရိုးစြန္းပတ္လမ္းၿဂိဳဟ္တုမ်ား ပစ္လႊတ္ရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ Iridium Constellation ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကို ပစ္လႊတ္ခဲ့ေသာ လႊတ္တင္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။

Sriharikota Island ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း ( ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၁၃.၉ ဒီဂရီ၊ အေ႔ရွေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၈၀.၄ ဒီဂရီ)

၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၈ရက္ေန႔တြင္ အိႏိၵယႏုိင္ငံ၏ ပထမဦးဆံုးၿဂိဳဟ္တုကုိ Sriharikota ကၽြန္းေပၚရွိ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး အာကာသထဲသုိ႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ အဌမေျမာက္ႏုိင္ငံ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အဆုိပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ အိႏၵိယႏုိင္ငံအေရွ႕ပုိင္းကမ္းေျခရွိ မဒရပ္ၿမိဳ႕၏ ေျမာက္ဘက္ ကီလုိမီတာ ၁၀၀ အကြာ Sriharikota ကၽြန္းေပၚ၌ တည္ရွိသည္။ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းသည္ ဧက ၁၄၅၀၀ က်ယ္၀န္းၿပီး သစ္ေတာမ်ား ထူထပ္ေသာေနရာ ျဖစ္သည္။ မီတာ ၄၀ ျမင့္ေသာ ပစ္လႊတ္စင္တစ္ခုပါရွိၿပီး တန္ ၆၀၀ ေလးေသာ ပစ္လႊတ္စင္တစ္ခုလည္း ပါရွိသည္။

ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ား

ကာဂုိရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတၱီတြဒ္ ၃၁.၂ ဒီဂရီ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၃၁.၁ ဒီဂရီ)

၁၉၇၀ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ အုိဆုမိ ဟုအမည္ရေသာ ၿဂိဳဟ္တုကုိ Lumbda ဒံုးပ်ံျဖင့္ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး ဂ်ပန္ႏုိင္ငံည္ အာကာသထဲသုိ႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏုိင္ေသာ စတုတၳေျမာက္ႏုိင္ငံတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ အဆုိပါ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ က်ဴရႈကၽြန္းေပၚတြင္ တည္ရွိၿပီး မူလက မုိးေလ၀သၿဂိဳဟ္တုမ်ားကုိ ပစ္လႊတ္ရန္ရည္ရြယ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခ်ိန္တြင္ အာကာသယာဥ္မ်ားကုိပါ ပစ္လႊတ္ႏုိင္ၿပီ ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံ၏ ပထမဆံုးၿဂိဳဟ္တုေျခာက္ခုကုိ ကာဂုိရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမွ ပစ္လႊတ္ခဲ့ၿပီး ယခုအခ်ိန္ထိၿဂိဳဟ္တုေပါင္း ႏွစ္ဒါဇင္ေက်ာ္ကုိ ပစ္လႊတ္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။

တန္ဂါရွီးမား ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္း (ေျမာက္လတီၱတြဒ္ ၃၀.၄ ဒီဂရီ၊ အေရွ႕ေလာင္ဂ်ီတြဒ္ ၁၃၁ ဒီဂရီ)

ဂ်ပန္အာကာသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေအဂ်င္စီ၏ ရံုးစုိက္ရာေနရာျဖစ္ၿပီး တုိက်ိဳၿမိဳ႕မွ မုိင္ေပါင္း ၆၅၀ ကြာေ၀းေသာ တန္ဂါရွီးမားကၽြန္းေပၚ၌ တည္ရွိသည္။ ထုိစခန္းမွ အဓိကအားျဖင့္ ေလာင္စာခဲသံုးႏွင့္ ေလာင္စာရည္သံုး ဒံုးပ်ံမ်ားကုိ စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္လ်က္ရွိသည္။

အျခားဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ား

အထက္ပါ ဒံုးပ်ံလႊတ္တင္ေရးစခန္းမ်ားအျပင္ ကမာၻတစ္၀န္း၌ အျခားပစ္လႊတ္ေရးစခန္းမ်ားလည္း တည္ရွိသည္။ ယင္းတို႔အတြင္းမွ အခ်ိဳ႕သည္ ႏိုင္ငံပိုင္စခန္းမ်ားျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႕သည္ NASA ႏွင့္ ဥေရာပအာကာသ ေအဂ်င္စီ၏ စခန္းမ်ားျဖစ္သည္။ NASA ၏ Tran-Atlantic landing အတြက္ စပိန္၊ ဆီနီေဂါႏွင့္ ေမာ္ရိုကိုႏိုင္ငံတို႔တြင္ စခန္း( ၃ )ခုတည္ေဆာက္ထားသည္။ ၁၉၈၈ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၁၉ ရက္ေန႔တြင္ အစၥေရးႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ န၀မေျမာက္ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္လည္း အီရတ္ႏိုင္ငံသည္ အာကာသအတြင္းသို႔ ၿဂိဳဟ္တုပစ္လႊတ္ႏိုင္ေသာ ဆယ္ႏိုင္ငံေျမာက္ႏိုင္ငံျဖစ္လာသည္။ အီတလီႏိုင္ငံ ၊ ဆမ္မာရီ ကြ်န္းအနီး၌ရွိေသာ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းသည္ ေရျပင္ေပၚ၌ တည္ေဆာက္ထားေသာ ပစ္လႊတ္ေရးစခန္းတစ္ခု ျဖစ္သည္။

Source: 9SpaceStudy

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

အ​ေမရိကန္​​တြင္ ​ေဒၚလာ ၄ သန္း​​​တန္ ​ေနာက္ဆံုး​​​ေပၚ ​ေထာက္လွမ္း​ေရး​​​​​​​ေလယာဉ္​​တီထြင္

alt

အ​ေမရိကန္​နိုင္ငံမွ စစ္ဖက္​ဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ား​​သည္ ​ေဒၚလာ ၄ သန္း​ေက်ာ္ တန္ဖိုး​ရွိသည့္​ ​ေနာက္ဆံုး​ေပၚ ​ေထာက္လွမ္း​ေရး​ သူလ်ွိဳ​​ေလယာဉ္​ေလး​ တစ္စင္း​အား​ တီထြင္​လိုက္သည္။ ၁၆ လက္မသာရွိ​ေသာ ​ေလယာဉ္ငယ္​ေလး​သည္ ငွက္ပိတံုး​ေလး​ တစ္​ေကာင္ႏွင့္​ ပံုစံ​တူ​ေအာင္ တည္​ေဆာက္ထား​ၿပီး​ အ​ေလး​ခ်ိန္မွာ AA ဓာတ္ခဲ တစ္လံုး​ထက္ပင္ ​ေလ်ာ့​နည္း​သည္။

အိတ္ထဲတြင္ အလြယ္တကူ ထည့္​ယူသြား​နိုင္​ေသာ ​ေလယာဉ္​ေလး​ကို ပင္တဂြန္ စစ္ဌာနခ်ုပ္က ​ေဖာ္ျပလိုက္သည္။ ယင္း​ေလယာဉ္ငယ္ စီမံကိန္း​ကို အခ်ိန္ ၅ ႏွစ္မ်ွယူ၍ တည္​ေဆာက္ခဲ့​ၿပီး​ ငွက္ႏွင့္​အလြန္တူ​ေသာ ​ေလယာဉ္​ေလး​သည္ တစ္နာရီလ်င္ ၁၁ မိုင္နႈန္း​ထိ ပ်ံသန္း​နိုင္​ေၾကာင္း​ သိရသည္။ စစ္ဖက္​အႀကီး​အကဲမ်ား​က အလြန္​ေသး​ငယ္​ေသာ ကင္မရာ​ေလး​မ်ား​ကို ငွက္ပိတံုး​ ​ေလယာဉ္​​ေလး​တြင္ ထည့္​သြင္း​ကာ စစ္ပြဲဇုန္မ်ား​တြင္ ရန္သူ့​​စခန္း​ တည္​ေနရာကို လ်ွိဳ့​ဝွက္​​ေထာက္လွမ္း​နိုင္မည္ဟု ယံုၾကည္​ေနၾကသည္။ ​

ေလကိုဆန္၍ ပ်ံနိုင္​ေသာ ငွက္က​ေလး​မ်ား​ကို ကမ႓ာ​ေပၚတြင္ ​ေထာက္လွမ္း​ေရး​ေလယာဉ္မ်ား​ ထုတ္လုပ္​ေရာင္း​ခ်​ေနသည့္​ အႀကီး​ဆံုး​ ကုမၸဏီႀကီး​ တစ္ခုျဖစ္​ေသာ AeroVironment က မိတ္ဆက္​ျပသ​ခဲ့​ျခင္း​​ျဖစ္သည္။ အ​ေမရိကန္ စစ္တပ္သည္ ​ေထာက္လွမ္း​ေရး​​အတြက္ တစထက္တစ ​ေသး​ငယ္​ေသာ ကိရိယာ​ေလး​မ်ား​ကို အသံုး​ျပုလာၿပီး​ ယမန္ႏွစ္ကလည္း​ ၄ ​ေပါင္မ်ွသာ အ​ေလး​ခ်ိန္ရွိ​ေသာ ​ေလယာဉ္ငယ္မ်ား​ကို ​ေထာင္ႏွင့္​ခ်ီ မွာယူခဲ့​ေၾကာင္း​ သိရွိရသည္။

Source: People Media Voice

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS

အာကာသအမႈိက္သ႐ုိက္က ၿဂဳိလ္တုမ်ားအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္လာ

“ေနာက္ထပ္ (၂)ႏွစ္၊ (၃)ႏွစ္အတြင္း အာကာသ အမိႈက္ေတြေၾကာင့္ ၿဂိဳဟ္တုေတြ ထိခိုက္မိတာမ်ိဳး ပိုၿပီးအျဖစ္မ်ားလာႏုိင္တယ္”
အာကာသအမႈိက္သ႐ုိက္က ၿဂဳိလ္တုမ်ားအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈျဖစ္လာ

အနာဂတ္ကာလတြင္ ကမာၻပတ္ လမ္းေၾကာင္းအတြင္း လႊင့္တင္မည့္ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားအတြက္ အာကာသ အမိႈက္သရိုက္မ်ားက အလြန္ႀကီးမားေသာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ျဖစ္လာေစႏိုင္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားလုိက္သည္။ သုေတသီမ်ားက လာမည့္ႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္း ကမာၻပတ္ လမ္းေၾကာင္းထဲတြင္ အာကာသ အမိႈက္မ်ား ထူေျပာစြာ ျဖစ္လာႏုိင္ေၾကာင္း သတိေပးခဲ့သည္။


ကမာၻပတ္ လမ္းေၾကာင္းထဲသို႔ ၿဂိဳဟ္တုမ်ား လႊတ္တင္ႏိုင္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း(၅၀)ေက်ာ္ ၾကာျမင့္လာသည္ႏွင့္အတူ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ား ေျမာပါေနသည့္ အာကာသ အမိႈက္မ်ားလည္း ထုႏွင့္ထည္ႏွင့္ တိုးပြားလာခဲ့သည္။ “ေနာက္ထပ္ (၂)ႏွစ္၊ (၃)ႏွစ္အတြင္း အာကာသ အမိႈက္ေတြေၾကာင့္ ၿဂိဳဟ္တုေတြ ထိခိုက္မိတာမ်ိဳး ပိုၿပီးအျဖစ္မ်ားလာႏုိင္တယ္”ဟု အေမရိကန္ အမ်ိဳးသား အကာသ ေအဂ်င္စီ (NASA)မွ ကမာၻပတ္လမ္းအတြင္းရွိ အမိႈက္မ်ား ေစာင့္ၾကည့္ေရးရံုး တာ၀န္ခံ ဂ်င္းစ္စတန္စ္ဘယ္ရီက space.comသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။


ဟူစတန္တြင္ အေျခစိုက္ေသာ ဂၽြန္ဆန္အာကာသစင္တာသည္ ကမာၻပတ္လမ္းအတြင္း ပိုမိုတုိးပြားလာသည့္ အာကာသ အမိႈက္မ်ား၏ အေျခအေနကို ေတာက္ေလွ်ာက္ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာလ်က္ရွိသည္။ ဧၿပီလ (၅)ရက္ေန႔က အာကာသ အမိႈက္တစ္ခုသည္ ႏိုင္ငံတကာ အာကာသစခန္း (ISS)ကို ၀င္တိုက္မိလု အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ခဲ့ရာ ISSတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ နကၡတ္ေဗဒ ပညာရွင္ (၃)ဦးအတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ယင္းအမိႈက္စသည္ (၂၀၀၇)ခုႏွစ္က တရုတ္ႏုိင္ငံမွ လႊတ္တင္လုိက္ေသာ တန္ျပန္ၿဂိဳဟ္တု ေထာက္လွမ္းေရး စမ္းသပ္စနစ္ တစ္ခုမွ ထြက္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။

ယခင္ကလည္း ISSအျပင္ ကမာၻပတ္လမ္းအတြင္းရွိ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားသည္ အာကာသ အမိႈက္မ်ား၏ ထိခုိက္လာႏုိင္ေသာ အေနအထားမ်ိဳးႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရဖူးသည္။ ယင္းတို႔သည္ ကမာၻပတ္လမ္းအတြင္း တစ္နာရီ မိုင္(၁၇၅၀၀)ႏႈန္းထိ ျမန္ႏႈန္းျမင့္မားစြာ သြားလာေနတတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ပညာရွင္မ်ားက ကမာၻပတ္ လမ္းေၾကာင္းအတြင္း ေဘ့စ္ေဘာ ေဘာလံုးထက္ ပိုႀကီးသည့္ အမိႈက္စ (၂၀၀၀၀)ေက်ာ္၊ ေက်ာက္ဒိုးတစ္ခုစာထက္ ပိုႀကီးသည့္ အမိႈက္စေပါင္း (၅၀၀၀၀၀)ေက်ာ္ထိ ရွိေနေၾကာင္း သတိေပး ေျပာဆိုထားသည္။ ပညာရွင္မ်ားသည္ ၿဂိဳဟ္တုမ်ားကို အႏၱရာယ္ ေပးႏုိင္ေလာက္ဖြယ္ရွိေသာ အမိႈက္အစအန (၂၂၀၀၀)ေက်ာ္ကို ေျခရာခံ ေထာက္လွမ္းေနေသာ္လည္း ယင္းတို႔ကို အခ်ိန္ျပည့္ ေစာင့္ၾကည့္ႏုိင္ျခင္း မရွိဟုလည္း သတင္းမ်ားက ေဖာ္ျပသြားသည္။

Source: Space

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...